Nieletni nie oznacza bezkarny
Niejednokrotnie okazuje się, że młodzież nie jest do końca świadoma ciążących na niej obowiązków i często czuje się bezkarna wobec prawa, wiedząc, że nie ma ukończonych 18 lat. Tymczasem okazuje się, że każdy czyn ma swoje konsekwencje i często oddźwięk, zwłaszcza tych niewłaściwych poczynań, może odbić się szerokim echem w życiu dorosłym.
W ramach działań profilaktyczno-edukacyjnych funkcjonariusze tyskiej komendy realizują spotkania w tyskich szkołach skierowane do osób nieletnich. Tematem przewodnim spotkań jest przekazywanie wiedzy młodym ludziom, którzy niebawem staną się osobami dorosłymi, na temat odpowiedzialności prawnej za popełniane czyny zabronione. Dzięki nim młodzież dowiaduje się, co oznacza termin osoba „nieletnia” w świetle przepisów i jak postępuje się z osobami nieletnimi, które zagrożone są demoralizacją bądź weszły w konflikt z prawem.
Policyjne interwencje z udziałem nieletnich pokazują, że młodzież jest przekonana, że są bezkarni z uwagi na wiek. Nic bardziej mylnego — osoby po ukończeniu 13 lat, ale przed ukończeniem 17 roku życia odpowiadają przed sądem rodzinnym za popełnione czyny karalne, czyli przestępstwo, przestępstwo skarbowe, wszystkie wykroczenia lub wykroczenie skarbowe. Wszystkie osoby po ukończeniu 17 lat odpowiadają już jak osoby dorosłe. Zgodnie z nowelizacją ustawy wobec nieletniego sąd rodzinny może zastosować środki wychowawcze, lecznicze i poprawcze.
W tym miejscu warto przypomnieć rodzaje środków wychowawczych, które mogą zostać zastosowane wobec nieletniego:
- upomnienie;
- zobowiązanie do określonego postępowania;
- zobowiązanie do naprawienia wyrządzonej szkody w całości lub w części;
- zobowiązanie do zadośćuczynienia, wykonania prac społecznych, przeproszenia pokrzywdzonego;
- zobowiązanie do podjęcia nauki lub pracy, do uczestnictwa w zajęciach o charakterze wychowawczym, terapeutycznym, psychoterapii, psychoedukacji;
- zobowiązanie do powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, powstrzymania się od kontaktowania się z pokrzywdzonym;
- zobowiązanie do zaniechania używania substancji psychoaktywnej;
- nadzór odpowiedzialny rodziców albo opiekuna nieletniego;
- nadzór organizacji społecznej;
- nadzór kuratora sądowego;
- skierowanie do ośrodka kuratorskiego, organizacji społecznej;
- zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów albo pojazdów określonego typu;
- przepadek przedmiotów pochodzących z czynu zabronionego, przepadek przedmiotów służących do popełnienia czynu zabronionego;
- umieszczenie w rodzinie zastępczej zawodowej, specjalistycznej;
- umieszczenie w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym;
- umieszczenie w Okręgowym Ośrodku Wychowawczym.
Środkiem leczniczym jest z kolei umieszczenie w zakładzie leczniczym, a środkiem poprawczym jest umieszczenie w zakładzie poprawczym.
Przypominamy, że od 1 września 2022 roku zaczęła obowiązywać Ustawa z dnia 9 czerwca 2022 roku o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich. Zastąpiła ona dotychczasową Ustawę o postępowaniu w sprawach nieletnich.